
Ciężarną nastolatkę złożono w ofierze i rozczłonkowano? Unikatowy pochówek kultury Manteño
29 stycznia 2025, 10:24Na stanowisku Buen Suceso w Ekwadorze znaleziono unikatowy pochówek kultury Manteño. Była to jedna z ostatnich kultur regionu przed kolonizacją. Pojawiła się około 600 roku, natomiast sam pochówek datowany jest na lata 771–953. Archeolodzy, którzy go badali stwierdzili, że ciężarna kobieta prawdopodobnie została złożona w ofierze, a jeszcze zanim umarła odcięto jej dłonie i nogę.

W Rumunii znaleziono najstarsze ślady homininów w Eurazji. Przybyli tu wcześniej, niż sądziliśmy
28 stycznia 2025, 08:40Wcześni hominini przybyli na teren Eurazji znacznie wcześniej, niż sądziliśmy. Na łamach Nature Communications ukazał się artykuł opisujący badania, którymi kierowali doktor Sebrina Curran z Ohio University, dr Alexandru Petulescu z Academia Română w Bukareszcie i doktor Claire E. Terhune z University of Arkansas. Stwierdzają oni, że na stanowisku Grăunceanu w Rumunii znaleziono najstarsze ślady obecności homininów w Eurazji.

Pod stolicą Inków, Cusco, odkryto system tuneli. Nie wiadomo, czemu służyły
27 stycznia 2025, 10:10Archeolodzy Jorge A. Calero Flores i Mildred Fernández Palomino postanowili przekonać się, ile prawdy jest w dokumentach z XVI-XVIII wieku, mówiących o istnieniu w stolicy państwa Inków – Cusco – systemu tuneli. Tunele, zwane Chincana, opisał anonimowy jezuita w 1594 roku. Informuje on, że podczas wznoszenia pierwszego budynku kościoła w miejscu, w którym obecnie stoi Iglesia de la Compañía de Jesús, nie naruszono znajdujących się niżej tuneli.

Sztuczna inteligencja przekroczyła czerwoną linię? Jest zdolna do samoreplikacji?
24 stycznia 2025, 16:18Grupa chińskich naukowców informuje na łamach arXiv, że systemy sztucznej inteligencji przekroczyły czerwoną linię, jaką jest możliwość samodzielnej replikacji. Zdolność do samopowielania się algorytmów AI uznawana jest za wczesny sygnał, że system taki może stwarzać niebezpieczeństwo.

W Lejre znaleziono fragment wspaniałego hełmu bezpośrednio sprzed epoki wikingów
24 stycznia 2025, 13:12W duńskim Lejre poszukiwacze skarbów znaleźli niezwykle rzadki fragment hełmu sprzed epoki wikingów. Platerowany złotem zabytek z brązu został ozdobiony granatami i motywami zwierzęcymi. Zdaniem specjalistów, musiał być częścią jednego z najwspanialszych hełmów ze Skandynawii. Złoto, ornamenty oraz granaty pokazują, jak wspaniały był to hełm, mówi Julie Nielsen, dyrektor ds. archeologii w muzeum w Roskilde.

Klimatolodzy odkryli nieznaną erupcję. Archeolodzy przyjrzeli się więc „kamieniom słonecznym”
22 stycznia 2025, 11:32Gdy klimatolodzy z Instytutu Nielsa Bohra na Uniwersytecie w Kopenhadze poinformowali, że na podstawie badań rdzeni lodowych odkryli erupcję wulkaniczną, która wydarzyła się około 2900 roku przed naszą erą i musiała mieć katastrofalne skutki dla ówczesnych społeczności rolniczych północnej Europy, ich koledzy z wydziału archeologii, Narodowego Muzeum Danii i Muzeum Borholmu, jeszcze raz przyjrzeli się „kamieniom słonecznym” ze stanowiska Vasagård na Bornholmie.

NASA chce wykorzystać atomowy napęd elektryczny podczas załogowej misji na Marsa
22 stycznia 2025, 09:16Załogowa podróż na Marsa nie będzie łatwym i szybkich przedsięwzięciem. Tymczasem, chociażby z powodu negatywnego wpływu na zdrowie stanu nieważkości i promieniowania kosmicznego, powinna zająć ona jak najmniej czasu. Dlatego też w należącym do NASA Langley Research Center w Virginii trwają prace nad napędem, dzięki któremu astronauci powinni dolecieć na Czerwoną Planetę i wrócić na Ziemię w ciągu około 2 lat.

Wielka galaktyka radiowa i dżety plazmy 32 razy dłuższe niż Droga Mleczna
21 stycznia 2025, 08:59Astronomowie odkryli wielką galaktykę radiową ze strumieniami plazmy rozciągającymi się na odległość 32-krotnie większą niż średnica Drogi Mlecznej. Kosmiczna megastruktura o średnicy 3,3 miliona lat świetlnych została odkryta przez międzynarodowy zespół astronomów korzystających z południowoafrykańskiego teleskopu MeerKAT. Autorzy badań mają nadzieję, że rzucą one nieco światła na pochodzenie i ewolucję olbrzymich struktur we wszechświecie.

Przodek człowieka był wegetarianinem?
20 stycznia 2025, 11:30Przodek człowieka, żyjący 3,5 miliona lat temu australopitek, był wegetarianinem. Do takich wniosków doszli naukowcy z Instytutu Chemii im. Maxa Plancka w Niemczech oraz University of Witwatersrand w RPA. Badania izotopów azotu zawartych w szkliwie skamieniałych zębów siedmiu australopiteków ujawniły, że nie jedli oni w ogóle mięsa lub spożywali jego minimalne ilości.

Wpływ neonikotynoidów na pszczoły jest bardziej złożony niż sądzono. Są jak rak i starzenie się
17 stycznia 2025, 08:56Neonikotynoidy, pestycydy, które masowo zabijają owady – w tym pszczoły miodne – mają różny wpływ na różne części ciała trzmieli, donoszą badacze z Queen Mary University. Okazało się, że wpływ tych toksyn na owada jest różny w zależności od tego, czy dotyka tkanki mózgu, nóg czy cewek malpighiego, pełniących rolę nerek. Badacze wystawili trzmiele na działanie takiego stężenia klotianidyny, z jakim mogą spotkać się w rzeczywistości. Zetknięcie z tą rozpylaną na polach uprawnych toksyną prowadziło do dramatycznej zmiany aktywności genów, a 82% tych zmian jest specyficzna dla konkretnych tkanek.